fonto:
laNederlanda ĵurnaloVolkskrant
http://www.volkskrant.nl/opinie/bedrijven-moeten-de-tol-van-de-automatisering-betalen~a4299797/
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Robotoj devigas bazan enspezon
Nun kiam daÅre pli da laboro estas farata de robotoj, la ankoraÅ disponebla laboro estu redistribuata.
Volkskrant 13 majo 2016
Fare de Joost Van der Lecq kaj Niek Stam
RobotiÄo
Ekde ministro Asscher[i] malkovris ke paprikoj povas esti laÅspecigataj de maÅino, estiÄis debato pri robotiÄo kaj aÅtomatigo. La ministro demandis al la SER[ii] konsilojn pri kiel sekvoriĉaj la konsekvencoj de aÅtomatigo povas esti, kaj per kiuj aranÄoj oni povas kontraÅagi nedezirindajn sekvojn. Politikistoj el pluraj partioj esprimis sin pri Äi.
En De Financiële Telegraaf[iii] ankaÅ Willem Vermeend kaj Rick-van-der-Ploeg, ambaÅ konataj kiel doktaj PvdA[iv]-uloj, faris pasintan sabaton (7 majo) rimarkojn pri tio. Ilia kontribuo rememorigas vojaÄ-faldfolion pri Skotlando, en kiu oni asertas ke tie ĉiam sunplenas.
Estas en Nederlando nur malmultoj kiuj opinias ke evoluoj kiel aÅtomatigo kaj robotiko estas haltigeblaj. Tamen, homoj kiuj petas atenton pri ties sociaj konsekvencoj, senescepte riskas esti flankenmetataj kiel "naivuloj kiuj estas kontraÅ progreso." Tamen estus ja vere naiva, ignori la sociajn konsekvencojn.
AÅtomatigo
Ke aÅtomatigo povas plialtigi la laborproduktivecon, ni ne kontestas. Ni vidas tion okazi en la haveno de Roterdamo[v] jam dum kelkaj jardekoj. Pli kaj pli aktivaĵoj antaÅe plenumitaj de homoj, estas transprenita de maÅinoj kaj komputiloj. Kiam pro teÄ¥nologia progreso la nombro da bezonataj homaj manoj kaj kapoj malpliiÄas pli rapide ol la grandeco de la profesia loÄantaro, tiam ja estiÄas problemo. AnkaÅ tion ni atestas en la Roterdama haveno. La konstruado de du radikale aÅtomatigitaj terminaloj kondukas en la kontener-sektoro ene de kelkaj jaroj al la perdo de 800 laborlokoj, de la proksimume 3.600 kiu nun ankoraÅ ekzistas. Aliloke en Nederlando perdiÄas laborpostenoj je la sama maniero.
La pretendo de "pledantoj por ekonomio-4.0" ke aÅtomatigo unuflanke kostas laborlokojn, sed kreas pli da nova laborebleco, estas ekstreme dubinda. AnkaÅ Vermeend kaj Van-der-Ploeg por faciligo preterlasas klarigi, kie tiu dungad-gajno en la praktiko realiÄas. Eble Äi povus okazi post tre longa tempospaco. Sed prognozoj pri longdaÅraj evoluoj en la ekonomio preskaÅ neniam veriÄas. Por la mallonga kaj mezlonga tempodaÅro ĉiuokaze veras ke malpli da homoj povos gajni sian propran panon, kiel nun en la havenoj okazas, kaj do por pli mallonga daÅro – sed ĉe multaj homoj pli aÄaj ol 40 ofte por pli longa daÅro – dependos de apogpago.
Trejnado
La pretendo ke dungitoj pere de ali-, re- kaj plu-trejnado povas kapabliÄi por la "ekonomio-4.0", tiel ke ili ja Äis sia (alta) pensio-aÄo povos daÅrigi sian laboron, estas ankaÅ tre relativa. Ni konas nur malmultajn havenlaboristojn kiuj propra-iniciate volas iÄi ICT[vi]-specialisto aÅ prizorga mekanikisto.
Cetere, la tuta ideo ke dungitoj povas vivlonge esti ali-, re- kaj plu-trejnataj, tiu ideo povus ja pruvi ĉefe utopion de altedukitaj homoj kiuj mem ĉiam Åatis la lernejon. Tute ne ĉiu havenlaboristo – sed tio aplikas egale al la bank-administranto, oficistoj kaj granda parto de ĉiuj aliaj dungitoj – estas entuziasma reeniri lernejon. Multaj estas tre feliĉaj, ke post la fino de sia lernodevo ili povis eklabori, kaj plue kapabligi sin en la metia praktiko.
La entreprenoj, kiuj Vermeend kaj Van-der-Ploeg indikis kiel 'nia entreprenistaro', intertempe bone aranÄis siajn aferojn. Ili, la akciuloj kiuj Äenerale ĉiam pli ofte troviÄas ekster niaj landlimoj, rikoltos la financan utilon de investoj en aÅtomatigo kaj robotiÄo. Ili profitas de la pli malaltaj salajrokostoj kaj pli malaltaj socialaj devoj. La sociaj kostoj de liaj investoj, kiuj estas pagataj en la formo de apogpagoj kaj la prezo de eventuala ali- kaj plu-trejnado, estas transÅovataj al la socio. Kaj tiu ne tuj pliboniÄos pro tio.
La enspezmalkresko pro perdo de laboro havas ja ankaŠtuj konsekvencojn por la registaraj enspezoj kaj enlanda elspezado. Kiu ricevas apogpagon, pagas malpli da imposto kaj premiumoj, kaj povas ankaŠmalpli aĉeti. Redukto de elspezoj estas plejofte ingredienco de ekonomia regreso.
AnkoraÅfoje: ni ne estas naivuloj kiuj kredas ke aÅtomatigo devas esti haltata. Ni opinias tamen ke 'nia entreprenistaro' ĉe aÅtomatigo-decidoj havas respondecon pri ties sekvoj por la laborebleco kaj la ekonomio.
Redukto de elspezoj estas plejofte ingredienco de ekonomia regreso
Dum la daÅrigo de tio, impostado ĉe la enkonduko de novaj teÄ¥nologioj, kiel inter aliaj estas sugestita de Jesse Klaver (GroenLinks[vii]) kaj la WRR[viii], estas ne freneza ideo. Kaj ne por bremsi la aÅtomatigon, sed por lasi entreprenojn pagi honestan kontribuon cele al la limigado de damaÄo al nia socio kaj niaj socialaj servoj, kiel senlaborec-leÄo, sanservo kaj AOW[ix].
AnkaÅ post antaÅaj teÄ¥nologiaj revolucioj, alia distribuo de laboro inter laboristoj efektiviÄis. Se ni volas certigi, ke en socio kie pli kaj pli da laboro estas farata de robotoj kaj maÅinoj, tamen ĉiu homo povos daÅre akiri sian propran enspezon, ni devos distribui la disponeblan laboron ree alimaniere. Tiu premiso alportas principon kiel "bazan enspezon" pli proksimen. Tion la doktaj PvdA-uloj povas tuj bagateligi kiel 'multekostajn maldekstrajn ideojn' Sed Äi povus ankaÅ esti la multpromesa rezultato de la debato kiu PvdA-ministro Asscher iniciatis[x].
Joost van der Lecq kaj Niek Stam estas direktoroj de FNV[xi] Haven.
[i] Asscher = (en Nederlando) ministro de Sociaj Aferoj kaj Laborebleco, kaj ankaŠvicĉefministro.
[ii] SER (Sociaal-Economische Raad) = Sociala Ekonomia Konsilio, kiu nome de la Nederlanda loÄantaro kunpensas ĉefe pri jam ekirigitaj reformoj sur la labormerkato.
[iii] De Financiële Telegraaf = ĉiutagaj financaj novaĵoj (sur www.DFT.nl), kiel parto de la Nederlanda tagĵurnalo De Telegraaf.
[iv] PvdA (Partij van de Arbeid) = 'Partio de la Laboro', en Nederlando jam70 jarojn unu el la gravaj politikaj partioj, regule partoprenanta en la registaro, kaj kun maldekstra, socialdemokrata karaktero.
[v] Roterdamo (en Nederlando, ĉe la Norda Maro) = unu el la plej grandaj havenurboj de la mondo.
[vi] ICT = Information and Communications Technology
[vii] GroenLinks = Verda-Maldekstra politika partio en la Nederlanda parlamento.
[viii] WRR (Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid) = Scienca Konsilio por Registarpolitiko en Nederlando.
[ix] AOW (Algemene Ouderdoms Wet) = Äœenerala MaljunaÄa LeÄo, la baza maljunulpensiosistemo en Nederlando.
[x] vidu ankaŠla artikolojn 17, 19, 42, 43, 57 kaj 58 en ĉi tiu retejo.
[xi] FNV (Federatie Nederlandse Vakbeweging) = Federacia Nederlanda Laboristmovado.