fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
http://www.nrc.nl/nieuws/2016/04/20/vluchten-voor-armoe-het-zal-met-ons-blijven-1610746
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
FuÄi el malriĉeco: tio restos kun ni
NRC 20 aprilo 2016
Fare de Louise O. Fresco
Kiuj ekzakte estas ‘legitimaj’ rifuÄintoj? Pri tiuj, kiuj fuÄas el milito aÅ persekutado, ekzistas ĉe la plej multaj EÅropanoj ne hezito. Ili laŠĉiuj internaciaj traktatoj havas rajton je azilo, eĉ se ksenofobiaj politikistoj argumentos ke inter ili kaÅas sin profitemuloj kaj eĉ teroristoj, kaj ke rifuÄintoj de ekster EÅropo endanÄerigus la nacian identecon.
Kompare kun tio, ekonomiaj rifuÄintoj estas en la plej bona kazo dubindaĵoj. Ununura klarpensa spirito atentigas ankoraÅ pri la graveco de laboristoj kaj novaj ideoj por griziÄanta ekonomio, sed la superreganta sento estas ke tiuj homoj devus simple resti hejme, kaj ne devus veni por profiti de nia sociala savoreto. Estis signifa ke 44 viroj el Pakistano konsistigis la unuan grupon, kiu estis resendita laÅ la interkonsento inter EU kaj Turkio. Ili tute ne havis Åancon: sanaj, ne persekutataj, junaj viroj. Resendu tiujn! Sed kiel justa estas tio?
AnkaÅ tiuj homoj forlasis sian landon por fari multekostan, danÄeran vojaÄon. Ĉar ilia malriĉeco estis senespera kaj oni ekspluatis ilin, ĉar la rikoltoj elsekiÄis surtere, la sanzorgo estis nepagebla, la instancoj koruptaj, kaj edziÄi ne eblis pro monomanko. Kiel ‘kontraÅleÄa’ estas tio? Ĉu ni en la sama situacio ne ĉiuj havus similajn aspirojn? IÄas ankoraÅ pli komplika, se vi konsideras ke parto de la homoj kiuj pro civilaj militoj aÅ naturkatastrofoj devas forlasi sian domon, kvankam ili restas en sia propra lando, kelkfoje jardekojn longe bivakas en Åirmejoj, kaj ekhavas infanojn kiuj volas konduki ordinaran vivon. Ĉu tiuj infanoj – ne ‘legitimaj’ rifuÄintoj – ne havas rajton je estonto?
Malsukcesantaj Åtatoj en Norda kaj Okcidenta Afriko generas mem rifuÄintojn
De el la relativa komforto de EÅropo, estas facile fari nigran-blankan distingon inter rifuÄintoj en la formala senco kaj tiuj en la ekonomia senco. Mi ne pledas por doni al ekonomiaj rifuÄintoj la saman alireblon. Tempoj ÅanÄis. Kio en antaÅaj tempoj sonis ankoraÅ aventurema, ekzemple provi vian sorton en Kanado, nomiÄas nun, inverse: stimuli la alsuĉan efikon. Pri la alfluo de homoj estas tamen multe plibonigebla, pensu pri la filtrado de ekonomiaj rifuÄantoj laÅ iliaj Åancoj sur la EÅropa labormerkato, kaj la sekurigado de itineroj por ekskludi homkontrabandistojn. Tiel longe ke ne estas Åancoj en ilia propra lando, rifuÄintoj daÅre venos.
La malapero de la transiro tra Turkio devigas ekonomiajn rifuÄintojn al la itinero tra Libio al Malto kaj Italio. Malsukcesantaj Åtatoj en Norda kaj Okcidenta Afriko generas mem rifuÄintojn, kaj faciligas ilian travojaÄon. Malmultaj homoj konscias ke la natura landinterno de Nord-Afriko etendas Äis la Golfo de Gvineo. Ekonomia disvolviÄo estiÄas nur kiam Åtatoj funkcias, oficistoj estas trejnataj, investado en infrastrukturo kaj nutraĵprovizo okazas, kaj komuna merkato ekestas.
Ekonomiaj rifuÄintoj en la venonta jarcento estos kun ni. Precipe Afriko estas demografia prokrasta bombo, kun estimata loÄantaro de 4 miliardoj en 2100. La disvolviÄo de Afriko devas esti alirata, ne nur por protekti EÅropon kontraÅ amasa migrado, sed ankaŠĉar Afriko bezonas siajn ekonomiajn rifuÄintojn – kiel ajn legitimaj iliaj motivoj estas – por kreski. Eble ni estonte ekhavos veran, cirklan migradon: junuloj kiuj en EÅropo akiras sperton, por poste uzi tiun en sia propra lando. Jam nun ekonomiaj rifuÄintoj resendas hejmen pli da mono, ol la Okcidento donas en evoluhelpo. En tutmonda ekonomio, scio kaj laboro estas senlime movebla.
Louise O. Fresco estas estrar-prezidantino de Wageningen University and Research Centre (en Nederlando), instituto kiu fokusiÄas al vivsciencoj, agrikulturo kaj ekologio; Åi ankaÅ estas verkistino.