fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
http://www.nrc.nl/next/2015/12/15/wanhopig-protest-tegen-wapens-in-vs-1570363
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Senespera protesto kontraÅ armiloj en Usono
Tri jarojn post Sandy Hook, Usonanoj dimanĉe manifestaciis kontraÅ armila perforto. MalgraÅ miloj da mortintoj ĉiujare, ÅanÄo ne videbliÄas.
NRC 15 decembro 2015
Fare de nia korespondanto Guus Valk
Ekde la tago ke Adam Lanza pafmortigis dudek infanojn kaj ses plenkreskulojn en la elementa lernejo Sandy Hook en Connecticut, ĉi tiun mardon tri jarojn antaÅe, Randy Cayea neniam plu iras lernejon senzorge. Cayea estas instruisto ĉe mezlernejo en Virginio, kaj estas siamaniere markita de la Usona epidemio de pafila perforto. "Eble lernanto havas pafilon kun si, aÅ subite staras neatendita entrudulo en la klasĉambro. Mi ĉiam sufiĉe konsideras tion." Li – sed ankaÅ sia lando – perdis certan senkulpecon, li diras. "Pafiloj estas problemo kiun ni ne povas solvi. AÅ Äin solvi ni simple ne volas, kaj tio estas eĉ pli grava.
En multaj urboj de Usono, progresemaj organizaĵoj kiuj volas limigi la posedon de pafiloj, organizis dimanĉvespere manifestaciojn. "Ni ne plu silentos", skandis la manifestantoj en VaÅingtono, kie miloj da homoj kolektiÄis. Randy Cayea, kiu venis kun sia familio, diras: "Tio estas la batalo inter ordinaraj Usonanoj kaj la potencaj lobiistoj de la pafila industrio. Venas tempo ke ni foje eniru en tiun lukton."
La manifestacioj en ĉirkaÅ cent urboj disvastigis ĉefe optimismon. Prelegantoj emfazis ke limigo de pafilposedo estis afero de prudento, kaj ke solvo proksimas. La organizaĵoj malantaÅ la manifestacioj, pagataj de la eksa Novjorka urbestro Michael Bloomberg, volas la etoson en la kontraÅ-NRA-kampo bonteni. Bloomberg elspezis kvindek milionojn da dolaroj por influgrupo kiu devas defii la potencan National Rifle Association (NRA). Bloomberg ne kredas al lobiistoj, sed pri agado ĉe la bazo.
Manifestantoj diras ke la pafado en San Bernardino (14 mortintoj, 22 vunditoj) estis turnopunkto en Usono. La New York Times (NYT), la unuan fojon ekde 1920, metis ĉefredakcian artikolon sur la frontpaÄo, kun la titolo "Haltu la pafil-epidemion en Usono". La influhava ĵurnalo nomis "nacia honto" tion, ke militarmiloj estas tiel simple haveblaj. Prezidento Obama en prelego diris ke li volas fari la aĉetadon de pezaj pafiloj pli peniga. "Iuj malakceptas ajnan antaÅrimedon. Sed niaj informservoj ne povas identigi ĉiun kun planoj por amasa pafado. Ni plej unue devas por homoj plimalfaciligi la eblon tuj ataki."
La pretendita optimismo de la manifestantoj vualas profundan ĉagrenon. Ĉi-jare jam okazis 367 pafadoj, ĉe kio en ĉiu de tiuj batalmortis 4 aÅ pli multaj viktimoj Estas pli da pafarmiloj en privata posedo ol estas homoj. Dum 2014 pli ol 32.000 Usonanoj estis mortigitaj de pafila perforto – tiu cifero inkludas ankaÅ la multajn memmortigojn per pafiloj.
Sed bedaÅrinde: San Bernardino ne estis turnopunkto. Kiel ĉiam post granda pafado, la vendo de pafarmiloj pliiÄis rapide. Pafilposedantoj ofte grande stokas post pafado, ĉar ili timas antaÅrimedojn. Kaj pro tio ke la pafantoj en San Bernardino havis terorisman motivon, la timo pri terorismo atingis la nivelon de post 9/11. Usonanoj reagas al tiu timo sin provizante per armiloj. El lastsemajna balot-enketo de la NYT evidentiÄis, ke ankoraÅ nur 44 procento de la Usonanoj volas malpermeson de pezaj armiloj, kompare al 63 procento kvar jarojn antaÅe.
Agado de la Kongreso ne estas ekspektata. Ĉi-semajne la Demokratoj ĉe buÄeto-intertraktadoj volas forigi el la leÄo jam 19 jarojn ekzistantan malpermeson pri esplorado de la efikoj de pafila perforto. Ili verÅajne ne sukcesos. Obama havas nur unu eblecon: fari aranÄojn ekster la Kongreso. Li estas la lasta espero de la kontraÅ-NRA-kampo. Li rapidu, ili scias. Lia lasta jaro kiel prezidento preskaÅ nun komenciÄas.