fonto:
laNederlanda ĵurnaloVolkskrant
http://www.volkskrant.nl/opinie/fundamentele-waarden-daar-draait-het-om-in-eu~a4465492/
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Fundamentaj valoroj, jen la fokuso en la EU
Popolistoj difinas suverenecon kiel "unuforman popolvolon". Tio malakordas kun fundamentaj valoroj.
Volkskrant 22 februaro 2017
Fare de Ton van den Brink
En tempoj de Brexit kaj novaj zorgoj pri la eÅro, tempo urÄas por preni serioze la popolisman kritikon pri la EÅropa Unio. Nur tiam ni ekvidas konvinkan politikan respondon.
Nekontrolita enmigrado, la eÅro, la asocio-interkonsento kun Ukrainio: popolistoj vidas tiujn kiel fundamentajn minacojn al nia vivmaniero. Ĉiuj kaÅzitaj de la EU. La reagoj pri tio venas de la librotenistoj (‘konklude bona por la Nederlanda ekonomio’) aÅ de la inÄenieroj (‘iom manipulante la kompetentojn de la EU, ni havos pli bonan sistemon’). Kaj tiel ni restas blindaj por tio pri kio ĉe popolistas vere temas. Tial ni devas fosi eĉ pli profunde ol la bildo de la avara elito, kun kiu la EU ofte estas komparata. AnkaÅ tiu bildo estas finfine nur simptomo de la pli profunda malinklino kontraÅ la EU.
Neniu reformo de la EU iam sufiĉos por la popolistoj
Popolistoj premisas la Nederlandan suverenecon. Sagace krias multaj, mi mem inklude, ke nacia suvereneco temas pri tio, ke oni kiel popolo povas determini sian propran destinon. Membreco de la EU estas pli bona, ni tiam diras, ĉar kiel malgranda lando oni havas pli da ebleco por pritrakti grandajn problemojn. Sed popolistoj simple havas alian difinon de nacia suvereneco. Por ili gravas la popolo kiel ludanto en la politika sistemo.
Popolistoj volas klarajn geografiajn limojn por demarkacii sian propran popolon. La EU Äuste interrompas naciajn limojn. Civitanoj de aliaj EU-landoj devas esti traktataj egale, kaj havas aliron al nia labormerkato. Eĉ la aÅtoritaton de aliaj EU-landoj ni devas rekoni: diplomojn kiuj en alia EU-lando estas eldonitaj, manÄaĵon kiu en EU-lando estas deklarita sekura, kaj juÄistajn verdiktojn, ni devas trakti kvazaÅ ili estas de Nederlanda origino. Reciprokeco anstataÅ izolado.
Politika respondo al popolistoj komencas per la demando, kial fundamentaj valoroj estas gravaj
Cetere, popolistoj volas la absolutan povon en la politika sistemo aljuÄi al la popolo. Do devas la ‘popolvolo’, bazita sur homogena popolo kun komunaj valoroj (kaj prefere eĉ unusencaj konceptoj), esti farita suverena kaj aÅtonoma. En la EU plurismo de opinioj kaj interesoj staras Äuste antaÅe. Neniu potenco estas plene aÅtonoma en la EÅropa sistemo: nek la naci-Åtato, nek la EU. Limigo de Åtatpotenco estas Äuste la deirpunkto.
Tio faras la EU-on foje malpli efika, sed tiun konsekvencon ni ja akceptas. Male, ankaÅ la naci-Åtatoj estas ne aÅtonomaj. Ili estas interdependaj, devas efektivigi EU-leÄaron, kaj respondecas al la EU pri ekzemple sia ekonomia politiko. Tio certigas sistemon de potenco kaj kontraÅ-potenco. Kaj tio ankaÅ devus, ene de la membroÅtatoj, esti esprimata en ekzemple sendependa jurisdikcio kaj amaskomunikilaro.
Neniu reformo de la EU (eĉ ne la senigado de la eÅro) do iam sufiĉos por popolistoj. Por ili koncernas la fundamentoj, la bazaj valoroj sur kiuj la EU estas konstruita: malfermaj landlimoj; neniu unuforma popolvolo, sed pluralisma socio; kaj limigita kaj kontrolata registar-potenco, anstataÅ popol-aÅtonomeco.
Tiuj estas kontraÅaj al ĉio, pri kio ili sin tenas starantaj. Do ne helpos bombaste paroli pri la kostoj de eventuala Nexit[i], la neceseco por kunlaborado en la nunaj necertaj tutmondaj rilatoj aÅ la avantaÄoj de interna merkato. La vera politika respondo komenciÄas pli verÅajne per la demando, kial tiuj fundamentoj estas decidigaj. Se ni ne kuraÄe observas tiun demandon, tiam ne nur la EU mem, sed ankaÅ la nacia por-EÅropo politiko, restas kun 1-0 malantaÅe.
Ton van den Brink estas lektoro pri EU-leÄaro ĉe la Universitato de Utrecht (Nederlando).
[i] Nexit signifus: eliro de Nederlando el la EU