fonto:
laNederlanda ĵurnaloVolkskrant
http://www.volkskrant.nl/opinie/duitse-zwakte-is-serieus-europees-probleem~a4390073/
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Germana malforteco estas serioza EÅropa problemo
La pozicio de Germanio, kaj do de EÅropo, estas malfortigita, kaj Erdogan kaj Putin utiligas tion.
Volkskrant 6 oktobro 2016
Fare de Ton Nijhuis
Jam ses jarojn Angela Merkel brilas sur la unua loko en la Forbes-listo[i] de la plej potencaj virinoj en la mondo. En EÅropo Åi estas, ankaÅ pro manko de konkurenco, sendube la centra persono. Tamen oni ne devas esti granda politika analizisto por konstati ke Åia potenco en EÅropo renkontis Åokajn limojn, kaj ke Åia stirkapablo koncerne EÅropan integriÄon kaj la paÅoj al la multaj krizoj signife malpliiÄis. Kvankam Äis lastatempe oni pridiskutis la demandon ĉu Germanio pretas preni sur si gvidantan rolon, nun la demando estas ĉu Germanio ankoraÅ kapablas doni direkton al la EÅropa politiko.
El financa kaj ekonomia vidpunkto, Germanio tre evidente ne sukcesis konvinki precipe la mediteraneajn landojn – inkluzive de Francio – pri la dezirindeco de strikta mona politiko, aÅ lasi tiun eldevigi pere de la EÅropa Komisiono. Kaj ĉar ne estas interkonsento pri alternativa ekonomia modelo, restas senfine iele-tiele plulaborado kun alta risko de novaj krizoj kaj neniu perspektivo al pli bona estonto en la sudaj landoj.
Orienten la influo de Merkel, kaÅze de la rifuÄintpolitiko, suferspertis senteman difekton. AnkaŠĉi tie, Åi ne sukcesis konvinki la aliajn landojn pri Åia alpaÅo, kaj Åi ankaÅ ne montriÄas kapabla eldevigi tiun helpe de la EÅropa Komisiono. Kaj ankaŠĉi-kaze mankas por nun alternativa politiko. La nuna relativa trankvilo estas eble nur silento antaÅ la venonta Åtormo, por kiu EÅropo denove estas malbone preparita.
Ke Germanio, koncerne la demandon kiel la EU post la Brexit pluevoluigu sin, devus ekgvidi, oni implice Äenerale aprobas. Sed Berlino ankoraÅ ne havas komencon de koncepto Åancoriĉa por larÄa interkonsento. Krome, la movlibereco de Merkel estas severe limigata pere de la ekflorado de la dekstrem-popolisma AfD[ii] kaj kreskanta malkontento en grandaj partoj de Åia propra partio kaj la CDU[iii].
Eĉ la soft power de Germanio perdis forton. La Germana sukcesmodelo estas, post la skandaloj ĉe Volkswagen, la problemoj de Deutsche Bank kaj korupteco de Franz Beckenbauer, iom velkinta.
La demando kompreneble estas ĉu, kiam Germanio estas perdinta povon, aliloke la povo pliiÄis? Unu afero certas: ene de EU tio ne okazis. Ekzistas neniuj aliaj registarestroj aÅ naciaj Åtatoj, kiuj uzis ĉi tiun oportunaĵon por tiri la iniciaton al si mem, kaj meti en Äi pli da stirado. Kaj ankaÅ la EÅropa Komisiono Åajnas ja malfortiÄinta pro la Germana senpoveco. Jean-Claude Juncker ĉiuokaze ne sukcesas preni la region en la manojn. La sama povas esti dirata pri la prezidanto de la EÅropa Konsilio, Donald Tusk. La ora regulo en EÅropo estas kaj restas ke fortaj EÅropaj institucioj bezonas fortajn landojn. La malo do de zero sum game. Pro tio, malfortiÄinta Germanio neeviteble kondukas al malfortiÄinta EÅropo.
MalfortiÄo de EÅropo evidente signifas unuavice reduktitan kapablon por mem-stirado kaj por solvi la problemojn al kiuj la kontinento vidas sin konfrontata. Kaj tiu senpoveco kondukas al plua erozio, de EÅropo kaj de la legitimeco de – aÅ konsento kun – la tiela integriÄo-projekto. Sed ne haltas tie.
Ĉe la randoj de EÅropo certe ekzistas partioj kiuj facile kolektas fruktojn el la EÅropa potenc-vakuo. Tiuj ĉefe estas Erdogan kaj Putin. AmbaÅ ekspluatadas la malfortecon kaj disecon favore al sia propra potencvolupto. Estas ili kiuj daÅre denove tiri la iniciaton al si mem kaj preskribi la agendon. Ili ankaÅ, sufiĉe neÄenate, povas agi laÅplaĉe en Sirio, Ukrainio aÅ hejme, sciante ke tio ja ne estos punata.
Kaj Moskvo por nun estas ne treege nervoza pri la premo, kiun Nederlando kaj EÅropo povas uzi por alporti al justeco tiujn respondeculojn de la paffaligo de MH17[iv]. Koncize dirite, EÅropo iÄas pli kaj pli ludilo de sia ĉirkaÅejo, ol ke Äi kapablas fasoni la ĉirkaÅejon plejeble laÅ EÅropa modelo.
Tiusence, la Germana malforteco estas serioza EÅropa problemo. Estas esperinde ke Angela Merkel, en la lasta jaro antaÅ la elektoj, montriÄos kapabla altiri al si la iniciaton denove, kaj veni ĉiuokaze por la rifuÄintkrizo kun koncepto, kiu povas konvinki la propran loÄantaron, kaj ankaÅ je EÅropa nivelo povas esti certa pri aprobo. Tamen, estas tute ne certa ĉu tio ankaÅ sukcesos.
Schadenfreude[v] pri la problemoj en Germanio kaj la malfortiÄinta pozicio de Merkel estas ĉe tio ja la lasta kion ni bezonas.
Ton Nijhuis estas direktoro de la Duitsland Instituut[vi].
[i] Forbes-listo: vidu http://www.forbes.com/lists/
[ii] AfD (Alternative für Deutschland) estas iom nova politika partio en Germanio; pri Äia fono legu ekzemple https://eo.wikipedia.org/wiki/Alternativo_por_Germanio aÅ https://eo.mondediplo.com/article2233.html
[iii] CDU = Kristan-Demokrata Unio de Germanio (al Äi apartenas la nuntempa kancelierino Angela Merkel)
[iv] MH17 = la aviadilo paffaligita super Ukrainio en julio 2014;
vidu ankaÅ: https://eo.wikipedia.org/wiki/Flugo_17_de_Malaysia_Airlines
[v] Schadenfreude = "malica Äojo"
[vi] Duitsland Instituut = Instituto pri Germanio, en Amsterdamo; vidu https://duitslandinstituut.nl/