fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
http://www.nrc.nl/next/2016/06/20/100000-vluchtelingen-in-een-stadje-van-40000-1628143
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
100.000 rifuÄintoj en urbeto de 40.000
NRC 20 junio 2016
Fare de Carolien Roelants
Mi antaÅe skribis ke Libano kun 1,5 milionoj da rifuÄintoj aldone al 4,5 milionoj da Åtatcivitanoj superfluas, sed en la urbeto Bar Elias mi malkovris ke superflui estas ankoraÅ tro singarde vortigita. En 2012, Bar Elias havis 40.000 loÄantojn, de kiuj 10.000 estis Palestinaj rifuÄintoj. Ekde tiam, 100.000 Siriaj rifuÄintoj aldone venis. Cent mil – traduku tion foje al via propra ĉirkaÅejo!
Mi estis pasintsemajne en Bar Elias dum vojaÄo pagita de la EU, por rigardi projekton pagitan de EU, en kiu la rifuÄintoj estis akcesoraj. Momenton pri tiu projekto. Tuta Libano estas fetoranta rubejo, kaj la registaro havas nek buÄeton nek energion por purigadi tiun. Do tie kaj tie la EU metas kelkajn milionojn da eÅroj en rubodisspeciga instalaĵo, kiel en Bar Elias. Estas tre utila elspezo, kaj tion mi ne diras pro tio ke la EU invitis min.
Bar Elias, en la belega Beka'a valo, birdoperspektive 7 kilometrojn fora de la limo kun Sirio, posedas fetoran, fumantan rubaĵ-amason kiu kovras areon de 27.000 kvadrataj metroj. La fumo de subbrulanta forĵetindaĵo, kiu blovas tra la medio, estas venena kaj la rubaĵo infektas la grundakvon uzatan por irigacio. Apud la rubaĵaro situas terpomkampoj. La rubaĵmonteto mem ne estas formetata – por tio dume mankas la mono – sed fine de la nuna jaro la instalaĵo estos preta kaj ĉiuokaze ĉiu novproduktita rubo estos prilaborata. Tio estas 65 tunoj tage, de kio la plimulto estas produktata de rifuÄintoj, rakontis urbestro Mawas Araji.
Tio estas unu el la multaj riproĉoj al la Sirianoj, ĉar ili en la komenco ricevis verÅajne varman bonvenigon, sed ĉirkaÅ la rubaĵ-amaso estis apenaÅ io bona pri ili aÅdebla. La urbestro kaj aliaj Libanaj ĉeestantoj bezonis neniun instigon por plendi pri malsekureco, Åtelo, uzo de akvo dum estas jam tiel seka, kaj la troÅarÄo de la lernejoj. Ke la Sirianoj ekhavas duoble tiom da infanoj kiel la Libanoj. Ke ili ricevas monon de la UN[i], pro tio povas labori por malmulta mono kaj fari la Libanojn senlaboruloj. Kaj tiel plu. Ĉio plimalpli vera.
La rifuÄintoj loÄas en forlasitaj konstruaĵoj kaj en multnombraj provizoraj tendaroj kaj tendaretoj ene de kaj rande de Bar Elias. Mi en 2013 kaj 2014 ankaÅ estis en tiaj tendaroj, kaj ili ‘vilaÄiÄas’[ii]. Venas butikoj, kaj ĉiu tendo havas satelit-televidpladon – jes, estas logike ke la homoj provas aranÄi por si iom da komforto. Sed estas la granda timego de la Libanoj ke la Sirianoj daÅre restas, kiel la Palestinanoj kiuj en 1948 kaj 1967 venis. Kiam UN-ĉefo Ban Ki-moon pasintmonate petis la gastigantlandoj proponi al Siriaj rifuÄintoj civitanecon, Libano preskaÅ eksplodis. Neniam!
Jes, jen la lando kie la ĉi-tieaj politikistoj multe pledas por Åirmejoj en la regiono, kiel solvo. "Nia vilaÄo estas malrapide strangolata," diris la urbestro.
Carolien Roelants estas eksperto pri la Mezoriento kaj apartigas ĉiam la faktoj de la hypes.
[i] UN = UnuiÄintaj Nacioj
[ii] ‘vilaÄiÄas’ signifas: ‘iÄas iompostiome vilaÄoj’