fonto:
laNederlanda ĵurnaloVolkskrant
http://www.volkskrant.nl/buitenland/nieuw-machtsblok-in-syrie-iran-hezbollah-assad-rusland~a4163850/
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Nova potencbloko en Sirio: Irano-Hezbollah-Assad-Rusio
Dum la kvar kaj duona jaroj de interna milito en Sirio, Irano ĉiam tenis sin en la fono. La lando agnoskas ke Iranaj militistaj konsilantoj aktivadas en Sirio por apogi la reÄimon de Assad, sed neas ke Iranaj batalantoj partoprenas. Nun ke la Rusoj per aeratakoj enmiksiÄas en la batalon, la Irananoj Åajnas prezenti sin plie en la antaÅo.
Volkskrant 15 oktobro 2015
Fare de Irene de Zwaan
Ĉi-semajne aperis sur Twitter fotoj de la Irana ĉefkomandanto Qassem Suleimani, kiu en la Siria marborda urbo Latakio estas bonvenigata de gajegaj Siriaj registaraj soldatoj. Unu el la fotoj montras ke Suleimani alparolas batalantojn de la Libana terorista organizo Hezbollah – lojala aliancano de la Siria reÄimo.
Suleimani, komandanto de la Irana elita korpuso Quds, estas konata pro sia rolo en Irako, kie li direktis Åijaismajn miliciojn batali kontraÅ IÅœ. En julio li vizitis Moskvon por interparolo kun la Rusa prezidento Vladimir Putin – renkonto kiu estas malkonfirmata de la Kremlo. LaÅ Okcidentaj kaj Arabaj analizistoj Suleimani dum tiu renkonto tamen konvinkis Putin-on, ke la ekstremistoj en Sirio etendus sian influon Äis la KaÅkazo, se Moskvo ne intervenas.
Ĉu tio estis la decida faktoro por la Rusaj aeratakoj, kiuj komencis la 30-an de septembro, ne estas klara. Tamen ekzistas daÅre pli da indikoj ke la Rusoj kune kun la Irananoj kaj la Siria registaro formas novan potencblokon kontraÅ la opozicio. Dum la pasintaj du semajnoj alvenis, laÅ diversaj anonimaj fontoj, centoj da Iranaj batalantoj en Sirio. La bone inicita tagĵurnalo Al-Rai el Kuvajto informas ke Teherano intencas sendi 2.000 Iranajn elitotrupojn al Sirio, kune kun 5.000 Irakaj kaj Afganaj Åijaismaj batalantoj. LaÅ la indikitaj fontoj la Irananoj alvenis en Damasko, de kie ili estas transportitaj al militista bazo ĵus ekstere de Latakio.
La Siria marborda urbo Latakio estas la hejma haveno de Assad kaj liaj Alavitaj samreligianoj. Tuj ekster la urbo, en Jableh, situas la flughaveno Hmaymim (ankaÅ konata kiel la internacia flughaveno Bassel Al-Assad), kiu dum la pasintaj semajnoj estas grandskale uzita de Rusaj militaviadiloj. LaÅ la Siria Observatorio por Homaj Rajtoj, kiu de el Londono akurate sekvas la konflikton, la aerarmeobazo nun ankaÅ funkcias kiel deirpunkto de Iranaj trupoj, kiuj de el Latakio estas deplojataj al la najbaraj provincoj Homs, Hama, Idlib kaj Alepo.
Ä´aÅde venis la unuaj mesaÄoj de el Homs ke la Siria soldataro lanĉis ofensivon. Estus faritaj pli da bombardadoj sur Talbiseh, urbo kiu estas en la manoj de la Libera Siria Armeo. AnkaÅ la urbeto Khaldiyeh, proksime de Hama, denove estus en la manoj de la soldataro.
La ĉefa celo de la ofensivo Åajnas esti la sekurigado de la strategia aÅtovojo inter Hama kaj Alepo, kaj la kaptado de Jisr al-Shughour en la provinco Idlib. Tiu urbo estis en aprilo ĉi-jare kaptita de ribeluloj, inter kiuj batalantoj de la al Al-Kaida ligita Al-Nusra. Ne multe poste, la ribelantoj sukcesis kapti la tutan provincon. Tiu okazintaĵo estas rigardata kiel unu el la plej grandaj perdoj por la Assad-reÄimo dum la lastaj monatoj. De el Idlib la ribeluloj klopodis trapuÅi plie, al la okcidenta marborda strio proksima al Latakio – regiono kiu estas decida por la supervivÅancoj de Assad kaj lia registaro.
Registartrupoj jam lastsemajne komencis ofensivon por senigi de ribeluloj la strategian Ghab-ebenaĵon, situantan inter Latakio, Hama kaj Idlib. Ili estas ĉe tio apogataj de Rusaj aeratakoj.
La atendo estas ke la nova potencbloko finfine ekmarÅos en la direkton de Alepo, la plej granda urbo de Sirio. Tiu estas jam jarojn dividita en registaran kaj ribelulan areon. MalgraÅ la atakoj per barelbomboj fare de Siriaj registar-aviadiloj, kaj raketpafadoj de el la ribelula teritorio, la batalo troviÄas en senelirejo. La ĉeesto de Iranaj trupoj, kombine kun Rusaj aeratakoj, devas eldevigi trarompon.
Kvankam Irano ne malkaÅe agnoskas ke Äi ekuzas trupojn en Sirio, la pruvoj amasiÄas. Pasintsemajne tri prominentaj Iranaj komandantoj pereis ĉe la batalo en Alepo. En la sankta Irana urbo Qom preskaŠĉiutage okazas entombigoj de batalantoj mortigitaj en Sirio, sciigas fonto al The Guardian.
Merkrede Irana konsilisto, kiu alvenis en Damasko por renkonto kun la Siria prezidento, diris ke "la internacia koalicio sub la ĉefeco de Ameriko fiaskis en Äia lukto kontraÅ terorismo". LaÅ Alaeddin Boroujerdi "la kunlaborado inter Sirio, Irako, Irano kaj Rusio estas pozitiva kaj sukcesa".