Nederlandlingvaj   ĵurnal-artikoloj

tradukitaj en Esperanton
fare de Toon Witkam


fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/06/13/let-op-europa-vindt-zijn-schwung-terug-11047194-a1562712
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam

Atentu, EÅ­ropo retrovas sian elanon

Emmanuel Macron fariĝas ne senpova prezidento, vidas Matthew Karnitschnig. Kaj per tio la Eŭropa revolucio povas eble esti komencita.

NRC 13 junio 2017

 

Fare de  Matthew Karnitschnig

 

Pasintjare, la pereo de Eŭropo ŝajnis pli ofte afero de 'kiam' ol de 'se'. Des pli mirinda estas vidi, ke la kontinento iom post iom tamen reakiras sian elanon.

Ĉi tio koncernas ne nur la serion de venkoj de por-Eŭropaj politikistoj, de Aŭstrio ĝis Nederlando kaj ĝis Francio. Koncerne ekonomiajn faritaĵojn, planojn por komuna defendo aŭ eĉ la Brexit-on, la Eŭropa Unio dum la lastaj monatoj montris nekutiman fortikecon.

"Ŝajnas ke la Eŭropa kunlaborado tamen baziĝas sur pli firma fundamento, ol montriĝis antaŭ unu jaro", la konservativa Germana Frankfurter Allgemeine konstatis ĉi-semajnfine.

La katastrof-mesaĝistoj pravis pri unu afero  –  la politika vento en EÅ­ropo turniĝas. Sed ne kiel la plej multaj homoj atendis. Prenu Emmanuel Macron-on. AnkaÅ­ post lia konvinka venko super Marine Le Pen dum la lastmonataj Francaj prezident-elektoj, ekzistis dubo ĉu li ĉe la parlamentaj elektoj povus teni tiun sekvantaron. Kelkaj observistoj eĉ antaÅ­diris ke li iĝus senpova prezidento.

Anstataŭe, li sekvas la direkton por atingi en la Franca parlamento imponan plimulton. Per tio li supozeble povos plirapidigi la reformojn sur la labormerkato kaj aliaj penigaj ekonomiaj terenoj, kiuj estas ĝenerale konsiderataj kiel esencaj por revivigi la Francan ekonomion.

Unu Franca televido-komentisto estis tiel trafita de la imponega triumfo de En Marche! en la unua raŭndo, ke li nomis tiun "revolucio". Sed la vera revolucio povus ja foje formiĝi ne en Francio, sed en Eŭropo. La vizio de Macron por antaŭenigi Eŭropon, kun planoj por komuna buĝeto en la Eŭro-zono, financa ministro kaj eĉ aparta parlamento por la partoprenantoj al la mon-unio, estas same aŭdaca kiel kontestata. Kiel ĉe tiel multe en Eŭropo nuntempe, la sorto de lia vizio situas oriente de la rivero Rejno.

 

La lasta ŝanco de Eŭropo

Kelkiuj en Germanio vidas Macron-on kiel la lastan ŝancon de Eŭropo, post jaroj de senĉesa krizo. La unua vizito de Macron kiel prezidento pasintmonate en Berlino, eĉ kondukis al por-EU-manifestacio. La demando estas ja ĉu Angela Merkel pretas kunigi la manojn kun ŝia nova Franca partnero.

Se ni rajtas kredi la balotenketojn, la Germana gvidanto estas tute ne certa pri la venko ĉe la elektoj en septembro. Kelkaj Merkel-watchers antaÅ­diras, ke ŝi  – por certigi ŝian heredaĵon –  bonvenigos ambician EU-reformon.

La sekva ofic-periodo de Merkel fariĝos supozeble ŝia fina. Kaj eĉ se ŝi estas jam pli ol dek jarojn kanceliero, Merkel establis sian reputacion precipe en krizaj situacioj. Ĉe la ŝuldokrizo en la eŭrozono kaj la enfluo de rifuĝintoj, Merkel antaŭiris en la batalo por teni Eŭropon kompleta. Ĉu ŝi uzos siajn lastajn jarojn kiel kanceliero por sekurigi la estontecon de la EU, kaj garantii sian lokon en la historio kiel pli ol kapabla manaĝero? Eĉ se tio estus ŝia deziro, estas neklare ĉu ŝia centro-dekstra bloko permesos tion al ŝi. La vizio de Macron baziĝas sur formo de kolektivigo de la Eŭropa ŝuldo, ideo kiun multaj Germanoj ŝatas malmulte.

 

Tiam ekzistas ja ankaŭ la resto de Eŭropo. Ne ĉiu, precipe ne en Orient-Eŭropo, estas entuziasma pri la restarto de la Franca-Germana 'motoro'. Al Merkel la malfacila tasko konvinki ne nur ŝian partion kaj ŝian landon ke Eŭropo valoras la riskon, sed konvinki ankaŭ la reston de la EU.

Ŝi nur bezonas atentigi pri la transa flanko de la Kanalo[i], por montri kie ŝi staras. Ĝuste nun la liberalaj, por-Eŭropaj fortoj daŭrigas sian povon en Francio kaj Germanio, ŝajnas Britio malsupreniri en politikan submondon.

Organizinte plifruigitajn elektojn, Theresa May esperis pri klara mandato en la Brexit-intertraktadoj. Intertempe, eĉ ne plu estas klara ĉu ŝi fine de septembro ankoraŭ estos ĉefministro.


Post la komenca malica ĝojo pri la malprospero de la Tories[ii], la EÅ­ropaj aÅ­toritatuloj rigardas la situacion en Britio dume kun certa kompato. En Berlino, membroj de la Merkel-a CDU[iii] esprimis sian maltrankvilon pri la stabileco de la Brita registaro. "Novaj elektoj estas verŝajnaj," antaÅ­diris Norbert Röttgen, eminenta konservativa parlamentano.

BBC[iv]-korespondisto en Berlino raportis dimanĉe ke katolika pastro en la urbo estis petinta al siaj paroĥanoj "en ĉi tiu malfacila tempo preĝi por la Brita popolo".

Nuntempe Eŭropo ŝajnas pli sekura loko por la grego.

 


Matthew Karnitschnig  raportas kiel EÅ­ropo-korespondanto (starejo Berlino) por la retejo politico.eu, kie ĉi tiu artikolo aperis ankaÅ­.

 

 

[i] la Kanalo = la Manika kaj Kaleza Markoloj inter Anglio kaj Francio

[ii] Tories = Anglaj konservativuloj

[iii] CDU = Kristan-Demokrata Unio de Germanio

[iv] BBC = BBC (British Broadcasting Corporation) = ŝtate subvenciita radiofonia kaj televida dissenda instanco en Britio, kun ampleksaj eksterlandaj servoj

 

 

 

Ĉiuj artikoloj   |  




©marto 2024 Toon Witkam | Powered by RosyGrass