fonto:
laNederlanda ĵurnaloVolkskrant
http://www.volkskrant.nl/opinie/commentaar-merkel-bevestigt-opnieuw-dat-ze-de-alternatieve-leider-van-het-westen-is~a4497796/
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
La vortoj de Merkel
Kun Åiaj verdiktoj, Merkel reasertas ke Åi nun estas la alternativa gvidanto de la Okcidento.
Volkskrant 30 majo 2017
Fare de Arnout Brouwers
“La tempo, kiam ni povis plene kalkuli je aliuloj, estas iagrade pasinta; tion mi rimarkis dum la lastaj tagoj kaj tial ni EÅropanoj devas preni nian destinon vere en la propran manon.” Tiu ĉi verdikto de Angela Merkel tuÅas jam longe ekzistantan realaĵon. Ĉe la fino de la Malvarma Milito, la trans-Atlantika ligo perdis sian evidentecon. Ekde tiam, kelkiuj atendas, jes aÅ ne avidaj, pri Äia definitiva pereo. Vane.
Ĉar por la EÅropanoj estis kaj estas (ankoraÅ) ne alternativo al Usona gvidado. Kaj por la Usonanoj estis kaj estas ne alternativaj aliancanoj – landoj kun kiuj oni dividas valorojn kaj ankaÅ povas agadi kune.
Ne adiaÅo, pli verÅajne alarmkrio
La deklaroj de Merkel estas rimarkinde rektaj por EÅropa gvidanto, sed ili koncernas prezidenton Trump pli ol la ligon kun Usono. La federacia kanceliero estas konvinkita Atlantikano kaj EÅropano. Åœi estas realisto kiu konscias ke sole Putin profitas de rompo kun Usono. Kaj Åi estas idealisto kiu kredas en la valoroj kiuj kunligas la Okcidenton.
Åœia serĉado de EÅropaj respondoj pri la nova mondo, estas nek nova nek polemika. La EU provas tion jam kvaronan jarcenton. Se nun Trump estas la kaÅzo, des pli bone, ankaÅ por la Usonanoj mem. Berlino kaj Parizo baldaÅ anoncos novajn EÅropajn planojn. Hago restas muta kiel Åtono: niaj Nederlandaj politikistoj timiÄis pro tiu debato, kaj volas ‘EÅropon’ nur prezenti kiel deciditan fakton.
La senankra diplomatio de Trump, kaj ankaÅ la Brexit, kreas danÄeran momenton. AmbaÅ estas parte reagoj al mondo en kiu la Okcidento relative perdas potencon kaj riĉecon, kaj en kiu la ekpreno de tutmondaj procezoj, inkluzive de migrado, Åajnas perdita. Ie kaj tie ekstaras profetoj de nacia potenco kaj kontrolo, eĉ la koncepto de la 'fortulo' prosperas denove. Jen la Okcidenta krizo kiun Trump enkorpigas.
Merkel prave timas, ke la alternativoj por la mankinta, sed sur ludreguloj bazita mondo de multflanka kunlaborado, povas rezulti malbone. Åœi luktas kontraÅ sinistro-aÅguristoj kaj iliaj medikamentoj kiuj pli gravas ol la malbonaĵo. Åœi estas lojala kun la strategia ligo kun Usono, sed Åi ankaÅ diras: ni vendos ne nian animon. Tio ne estas adiaÅo de Usono, sed prefere trans-Atlantika alarmkrio.
Arnout Brouwers